Utworzenie NABE wchodzi na ostatnią prostą

Przedstawiciele spółek energetycznych – Grupy PGE, Taurona, Enei oraz Energi, podpisali w Ministerstwie Aktywów Państwowych dokumenty określające kluczowe warunki zbycia na rzecz Skarbu Państwa ich aktywów węglowych, które wejdą do NABE.

– Utworzenie Narodowej Agencji Bezpieczeństwa Energetycznego wchodzi na ostatnią prostą – mówi Jacek Sasin, minister aktywów państwowych. W czwartek, 10 sierpnia, przedstawiciele spółek energetycznych podpisali dokumenty, które określają warunki przejścia ich aktywów węglowych do Narodowej Agencji Bezpieczeństwa Energetycznego (NABE). Najważniejszym celem jego utworzenia jest zapewnienie bezpieczeństwa energetycznego Polski w okresie transformacji energetycznej, czyli do czasu wybudowania elektrowni jądrowych.

– Utworzenie NABE pozwoli na przyspieszenie transformacji polskiej elektroenergetyki w kierunku źródeł zero- i niskoemisyjnych przy jednoczesnym zachowaniu pełnego bezpieczeństwa energetycznego kraju. Proces powołania NABE jest bezprecedensowym i najbardziej kompleksowym przedsięwzięciem realizowanym w polskim sektorze elektroenergetycznym z uwagi na jego skalę i szeroką grupę podmiotów biorących w nim dział  – podkreśla minister Jacek Sasin.

W skład NABE wejdą istniejące elektrownie węglowe oraz kopalnie węgla brunatnego. NABE jako podmiot w całości należący do Skarbu Państwa będzie funkcjonować na bazie jednej ze spółek zależnych naszej Grupy – PGE GiEK. Obecnie w skład PGE GiEK wchodzą: elektrownie w Bełchatowie, Turowie, Opolu i Rybniku oraz elektrownia Dolna Odra, a także dwie kopalnie węgla brunatnego:  w Bełchatowie i w Bogatyni. PGE GiEK poszerzona zostanie o spółki zależne grup energetycznych: Enea, Tauron i Energa, które zajmują się wytwarzaniem energii elektrycznej w konwencjonalnych elektrowniach węglowych, tj. Tauron Wytwarzanie, Enea Wytwarzanie, Enea Elektrownia Połaniec oraz Energa Elektrownie Ostrołęka.

– Nabycie przez Skarb Państwa elektrowni węglowych odciąży ich obecnych właścicieli i umożliwi im pozyskanie kapitału na inwestycje zero- i niskoemisyjne – podkreśla Jacek Sasin.

Dzięki utworzeniu NABE największe spółki energetyczne – Grupa PGE, Tauron, Enea i Energa będą mogły łatwiej pozyskiwać środki na duże inwestycje zmieniające polską energetykę, takie jak: elektrownie wiatrowe, fotowoltaiczne, gazowe i jądrowe, magazyny energii i ciepła czy rozwój systemu dystrybucji. Do tej pory proces ten był ograniczony przez posiadanie aktywów węglowych.

Prace w końcowej fazie

– Dzięki podpisanemu dzisiaj z Ministerstwem Aktywów Państwowych dokumentowi, w którym zawarte zostały kluczowe warunki transakcji nabycia przez Skarb Państwa aktywów węglowych od czterech grup energetycznych, mamy już jasno określoną ścieżkę do podpisania ostatecznej umowy powołującej Narodową Agencję Bezpieczeństw Energetycznego. Koncepcja NABE, która dzięki zaangażowaniu pana ministra Jacka Sasina właśnie wchodzi w końcową fazę,  jest najlepszą możliwą opcją realizacji dwóch najważniejszych celów dla Polski: bezpieczeństwa energetycznego i transformacji energetycznej. Polska potrzebuje nowoczesnej, niskoemisyjnej energetyki opartej na odnawialnych źródłach i wspieranej energetyką jądrową. To jest optymalny miks energetyczny, który pozwoli nam ustabilizować ceny energii dla gospodarki, tak aby była ona konkurencyjna i zachęcała zagraniczne firmy do lokowania swoich inwestycji w Polsce – mówi Wojciech Dąbrowski, prezes zarządu PGE SA. –  NABE, które będzie produkować energię elektryczną z węgla, stanie się  bardzo ważnym elementem polskiej transformacji energetycznej – dodaje Wojciech Dąbrowski.

NABE będzie największym wytwórcą energii elektrycznej w Polsce, odpowiedzialnym za ok. 50 proc. produkcji energii elektrycznej i zatrudniającym ok. 25 tys. osób. Nie będzie inwestować w rozbudowę konwencjonalnych elektrowni, skupiając się na modernizacjach i remontach już istniejących. Powstanie NABE zapewni w przyszłości skoordynowanie długofalowego harmonogramu wyłączania poszczególnych bloków węglowych, regulując tempo transformacji energetycznej Polski.

Stabilny miks energetyczny

Utrzymywanie w naszym kraju sektorów kopalni węgla brunatnego i energetyki węglowej stało się koniecznością. Węgiel to obecnie praktycznie jedyny surowiec w polskim miksie energetycznym, który – w przeciwieństwie do OZE – zapewnia stabilny dostęp energii dla jej odbiorców końcowych, niezależnie od aktualnej pogody, siły wiatru czy natężenia słońca. Udział rynkowy NABE będzie malał wraz z budową nowych źródeł energii – w tym elektrowni atomowych.

Nad transakcją utworzenia NABE pracuje szereg doradców Skarbu Państwa, grup energetycznych i spółek wytwórczych. Projekt uzyskał akceptację społeczną. 22 grudnia 2022 roku została zawarta umowa społeczna, określająca gwarancje pracownicze dla zatrudnionych w przedsiębiorstwach, które w związku z transformacją energetyczną i utworzeniem NABE zostaną objęte zmianami. Ministerstwo Aktywów Państwowych prowadzi także dialog z Komisją Europejską w tej sprawie i argumentuje o rynkowym charakterze procesu. Nadrzędnym celem prowadzonych rozmów jest zapewnienie o niewystępowaniu pomocy publicznej w związku z transakcją utworzenia NABE.